Oratastic

Przysłówki (Adverb)

OratasticMinigramatyka języka norweskiego▸ Przysłówki (Adverb)

Przysłówki

Adverb

Przysłówki to słowa, które określają czynność, stan, proces lub cechę atrybutu: å løpe fort ‘biec szybko’, veldig god ‘bardzo dobry’.

W zależności od ich znaczenia przysłówki można podzielić na kilka grup:

  1. Przysłówki czasu

aldri – nigdy

alltid – zawsze

da – wtedy

før – wcześniej

først – najpierw

nå – teraz

sjelden – rzadko

foreløpig – na razie, tymczasowo

fremdeles – nadal

igjen – znów

lenge – długo

ofte – często

samtidig – jednocześnie

straks – zaraz

allerede – już

ennå – jeszcze

fortsatt – w dalszym ciągu, wciąż

sent – późno

snart – wkrótce

så – potem, następnie

tidlig – wcześnie

  1. Przysłówki określające

Często pokrywają się one z nieokreśloną formą przymiotnika.

bra – dobrze

sånn – tak, w ten sposób

slik – tak, w ten sposób

annerledes – inaczej

ille – źle

fort – prędko

pent – pięknie

stygt – brzydko

riktig – prawidłowo

lykkelig – szczęśliwie

tydelig – wyraźnie

raskt – szybko

  1. Przysłówki miejsca i kierunku
Miejsca
Kierunku

her – tutaj

der – tam

hjemme – w domu

ute – na zewnątrz

inne – wewnątrz

oppe – na górze

nede – na dole

borte – daleko (gdzie indziej)

framme – na przodzie

hit – tutaj (w tym kierunku)

dit – tam (w tamtym kierunku)

hjem – do domu

ut – na zewnątrz

inn – do wewnątrz, do środka

opp – na górę, w górę

ned – w dół, na dół

bort – w dal

fram – naprzód

Przysłówki kierunku są związane z ruchem, a przysłówki miejsca – z położeniem statycznym:

Han er hjemme.On jest w domu.

Han går hjem.On idzie do domu.

            Barna leker ute.Dzieci bawią się na zewnątrz.

            De skal ut. – Oni wyjdą na zewnątrz.

  1. Przysłówki miary

Przysłówki miary określają przymiotniki lub inne przysłówki: ganske pen – całkiem ładny, veldig / svært stor – bardzo duży, nokså bra – dość dobry / dobrze, altfor mye – zbyt dużo.

   litt – trochę
mye – dużo
   altfor – zbyt
nesten – prawie
   enda – jeszcze
nok – dostatecznie (dużo)
   meget – bardzo
nokså – dość
   ganske – całkiem
veldig – bardzo
   heller – raczej, lepiej
stort – dużo
   helt – w pełni
svært – bardzo
   aldeles – zupełnie
så – tak (np. tak długi)

Przysłówki miary mye, enda i stort modyfikują przymiotnik w stopniu wyższym: mye større ‘dużo większy’, enda snillere ‘jeszcze milszy’, han er ikke stort eldre en meg ‘on nie jest dużo starszy ode mnie’

  1. Przysłówki wyrażające różne stopnie pewności stwierdzenia

sikkert – pewnie, zapewne, z pewnością

antakelig – prawdopodobnie

nok – pewnie

kanskje – być może

muligens – może

vel – chyba

neppe – zaledwie, ledwo, mało

sikkert ikke – na pewno nie

Hun kommer neppe tilbake – Jest mało prawdopodobne, że ona wróci.
  1. Przysłówki przeczenia

Przeczenie jest wyrażane przez przysłówek ikke, który oznacza nie.

            Gunnstein er ikke gift. – Gunnstein nie jest żonaty.

            Hun spiser ikke kjøtt. – Ona nie je mięsa.

Zaprzeczenie wyraża również przysłówek aldrinigdy.

            De har aldri vært i Kina. – Oni nigdy nie byli w Chinach.

Jeśli pytanie zamknięte (tak/nie) zawiera przysłówek przeczący ikke, możliwe opcje odpowiedzi to nie tradycyjne ja/nei, ale jo/nei:
 
            Drikker du ikke kaffe? – Ty nie pijesz kawy?

Jo, jeg drikker kaffe. – Owszem, piję kawę.

Nei, jeg drikker ikke kaffe. – Nie, nie piję kawy.

  1. Inne przysłówki
   akkurat – właśnie
   heldigvis – na szczęście
   bare – tylko
   imidlertid – jednak, przecież
   da – wtedy, wówczas
   jo – przecież
   dessuten – ponadto
   likevel – tak czy owak, w każdym razie
   dessverre – niestety
   nettopp – właśnie, akurat
   egentlig – wprawdzie, właściwie
   også – również
   forhåpentligvis – oby, zapewne, miejmy nadzieję
   særlig – szczególnie, zwłaszcza
   forresten – poza tym
 

Innhold