Oratastic

Przymiotniki (Adjektiv)

OratasticMinigramatyka języka norweskiego▸ Przymiotniki (Adjektiv)

Przymiotniki

Adjektiv

Przymiotniki w języku norweskim odmieniają się przez rodzaj i liczbę, jednak w odróżnieniu od języka polskiego – mają też formę nieokreśloną i określoną. W formie nieokreślonej rodzaju żeńskiego i męskiego przymiotniki występują w swojej formie podstawowej, podczas gdy w rodzaju nijakim często przyjmują końcówkę -t lub -tt. Forma liczby mnogiej jest taka sama dla każdego rodzaju. W większości przypadków przymiotnik w liczbie mnogiej kończy się na –e. Forma określona przymiotnika jest prawie zawsze taka sama we wszystkich rodzajach i liczbach i kończy się na -e.

Przymiotniki dzieli się na kilka grup w zależności od sposobu ich odmiany.

Odmiana przymiotników w formie nieokreślonej

Odmiana przymiotników z grupy A1 jest najbardziej tradycyjna i najprostsza; końcówka –t jest dodawana w rodzaju nijakim, a –e w liczbie mnogiej.
a1
entallflertall
hankjønnhunkjønnintetkjønn 

en god film (dobry film)

en høy mann (wysoki mężczyzna)

en våt hund (mokry pies)

ei god roman (dobra powieść)

ei høy kvinne (wysoka kobieta)

ei våt eng (mokra łąka)

et godt dikt (dobry wiersz)

et høyt fjell (wysoka góra)

et vått håndkle (mokry ręcznik)

gode mennesker (dobrzy ludzie)

høye hus (wysokie domy)

våte klær (mokre ubrania)

Grupę A1 można podzielić na trzy duże podgrupy:

1) te, które w rodzaju nijakim otrzymują końcówkę –tt

entallflertall
hankjønnhunkjønnintetkjønn 

en ny kåpe (nowy płaszcz)

en blå genser (niebieski sweter)

en grå dag (szary dzień)

ei ny lue (nowa czapka)

ei blå jakke (niebieska kurtka)

ei grå skjorte (szara koszula)

et nytt skjerf (nowy szal)

et blått lys (niebieskie światło)

et grått tak (szary dach)

nye votter (nowe rękawiczkiz jednym palcem)

blåe sokker (niebieskie skarpety)

gråe støvler (szare wysokie buty)

2) te, które w formie podstawowej kończą się podwójną spółgłoską. W rodzaju nijakim jedna z podwójnych spółgłosek znika.
entallflertall
hankjønnhunkjønnintetkjønn 

stygg (brzydki)

snill (miły)

grønn (zielony)

tykk (gruby)

stygg

snill

grønn

tykk

stygt

snilt

grønt

tykt

stygge

snille

grønne

tykke

3) te, w których w formie liczby mnogiej pojawia się podwójne m
entallflertall
hankjønnhunkjønnintetkjønn 

slem (zły)

morsom (wesoły)

slem

morsom

slemt

morsomt

slemme

morsomme

Grupa A2 obejmuje wszystkie przymiotniki kończące się na –ig i –isk, a także wszystkie określenia narodowości oraz kilka wyjątków. Przymiotniki z grupy A2 nie przyjmują końcówki –t w rodzaju nijakim, więc wszystkie formy liczby pojedynczej są takie same. W liczbie mnogiej, podobnie jak prawie wszystkie przymiotniki w języku norweskim, kończą się –e.
a2
entallflertall
hankjønnhunkjønnintetkjønn 

nydelig

praktisk

norsk

svart

nydelig

praktisk

norsk

svart

nydelig

praktisk

norsk

svart

nydelige

praktiske

norske

svarte

Przymiotniki z grupy A3 (najczęściej kończące się na –e, -a lub -u) są takie same we wszystkich formach.
a3
entallflertall
hankjønnhunkjønnintetkjønn 

bra

spennende

sjalu

bra

spennende

sjalu

bra

spennende

sjalu

bra

spennende

sjalu

Do grupy A4 należą przymiotniki kończące się na –er, -el i –en. W rodzaju nijakim mają końcówkę –t, ale w liczbie mnogiej „skracają się” — z rdzenia wypada samogłoska e. Przymiotniki, które przed wypadającą samogłoską e mają podwójną spółgłoskę* w liczbie mnogiej tracą również jedną ze spółgłosek.
a4
entallflertall
hankjønnhunkjønnintetkjønn 

åpen

gammel*

vakker*

åpen

gammel

vakker

åpent

gammelt

vakkert

åpne

gamle

vakre